1. (a) සෙවුම් ඉෂ්ට වක්රය ක්රියාත්මක වන ආකාරයට අදාළ පහත රූප සටහන සම්පූර්ණ කරන්න.
රූප සටහනේ පෙන්වා ඇති පරිදි, “පාලන ඒකකය” (Control Unit) සහ “ප්රධාන මතකය” (Main Memory) අතර දත්ත ගලා යන ආකාරය සලකා බැලිය යුතුය. සෙවුම් (සැකසුම්) ක්රියාවලියකදී දත්ත ගමන් කරන ආකාරය මෙහිදී අදහස් වේ.
- ඊතලය 2: ප්රධාන මතකයේ සිට පාලන ඒකකය වෙත:
- මෙය යනු, “ප්රධාන මතකයේ” ගබඩා කර ඇති උපදෙස් (Instructions) සහ දත්ත (Data) “පාලන ඒකකය” වෙත ලබා දීමයි.
- ඊතලය 2 හි විස්තරය: උපදෙස් / දත්ත (Instructions / Data)
- ඊතලය 3: පාලන ඒකකයේ සිට ප්රධාන මතකය වෙත:
- “පාලන ඒකකය” විසින් සකසන ලද හෝ වෙනස් කරන ලද දත්ත නැවත “ප්රධාන මතකයට” යැවීම හෝ මතකයේ ගබඩා කිරීම සඳහා ලිපින (addresses) යැවීම මෙයට ඇතුළත් වේ.
- ඊතලය 3 හි විස්තරය: ලිවීම / ගබඩා කිරීම (Write / Store) හෝ පාලන සංඥා (Control Signals)
- ඊතලය 4: පාලන ඒකකයේ සිට බාහිර ලෝකය වෙත / නිමැවුම් ඒකකය වෙත:
- මෙය සැකසූ ප්රතිඵල (Results) බාහිර උපාංග (ප්රතිදාන ඒකක) වෙත යැවීම හෝ ක්රියාවලියක අවසාන ප්රතිඵලය පෙන්වීමයි.
- ඊතලය 4 හි විස්තරය: ප්රතිඵල / ප්රතිදානය (Results / Output)
සම්පූර්ණ කරන ලද රූප සටහන:
- ඊතලය 2: උපදෙස් / දත්ත
- ඊතලය 3: ලිවීම / ගබඩා කිරීම (හෝ පාලන සංඥා)
- ඊතලය 4: ප්රතිඵල / ප්රතිදානය
1. (b) පහත දැක්වෙන දත්ත වලංගු කිරීමේ ක්රම 03 කෙටියෙන් පහදා උදාහරණ සහිතව වෙන් වෙන්ව දක්වන්න.
දත්ත වලංගු කිරීම (Data Validation) යනු පරිගණක පද්ධතියකට ඇතුළු කරන දත්ත නිවැරදි, සම්පූර්ණ සහ අනුකූල බව සහතික කිරීමේ ක්රියාවලියයි. මෙය දත්තවල ගුණාත්මකභාවය පවත්වා ගැනීමට සහ දෝෂ අවම කිරීමට අත්යවශ්ය වේ.
දත්ත වලංගු කිරීමේ ක්රම 03:
(i) දත්ත වර්ග පරික්ෂාව (Data Type Check)
- පැහැදිලි කිරීම: යම් ක්ෂේත්රයකට ඇතුළත් කරන දත්ත අපේක්ෂිත දත්ත වර්ගයට (Data Type) අනුකූලදැයි පරීක්ෂා කිරීම. උදාහරණයක් ලෙස, අංකයක් ඇතුළත් කළ යුතු ක්ෂේත්රයකට අකුරු ඇතුළත් කිරීම වැළැක්වීම.
- උදාහරණ:
- දුරකථන අංක ක්ෂේත්රයකට අංක පමණක් ඇතුළත් කළ හැකි වීම. අකුරු ඇතුළත් කළහොත් දෝෂ පණිවිඩයක් ලැබීම.
- වයස ඇතුළත් කරන ක්ෂේත්රයකට දශම සංඛ්යා හෝ සෘණ සංඛ්යා ඇතුළත් කිරීමට ඉඩ නොදීම.
- දිනයක් (Date) ඇතුළත් කරන ක්ෂේත්රයකට නිවැරදි දිනයක ආකෘතියකින් (YYYY-MM-DD) දත්ත ඇතුළත් කළ යුතු වීම.
(ii) ඇති නැති පරික්ෂාව (Presence Check / Not Null Check)
- පැහැදිලි කිරීම: යම් ක්ෂේත්රයකට දත්ත ඇතුළත් කර තිබේද නැද්ද යන්න පරීක්ෂා කිරීම. අත්යවශ්ය (mandatory) ක්ෂේත්ර හිස්ව තැබීමට ඉඩ නොදීම මෙයින් සිදු කෙරේ.
- උදාහරණ:
- ලියාපදිංචි පෝරමයක (Registration Form) “නම” හෝ “ඊමේල් ලිපිනය” වැනි අත්යවශ්ය ක්ෂේත්ර හිස්ව තැබුවහොත්, ඉදිරියට යාමට ඉඩ නොදී “කරුණාකර මෙම ක්ෂේත්රය පුරවන්න” වැනි පණිවිඩයක් පෙන්වීම.
- භාණ්ඩයක් මිලදී ගැනීමේදී “තැපැල් ලිපිනය” (Delivery Address) හිස්ව තැබීමට ඉඩ නොදීම.
(iii) පරාසය පරික්ෂා කිරීම (Range Check)
- පැහැදිලි කිරීම: යම් ක්ෂේත්රයකට ඇතුළත් කරන දත්ත, පෙර නිශ්චිතව තීරණය කරන ලද අවම සහ උපරිම අගයන් (පරාසයක්) තුළ පවතින්නේදැයි පරීක්ෂා කිරීම.
- උදාහරණ:
- විභාගයකදී ලකුණු ඇතුළත් කරන විට, ලකුණු 0ත් 100ත් අතර විය යුතු බවට පරීක්ෂා කිරීම. 100ට වැඩි හෝ 0ට අඩු අගයක් ඇතුළත් කළහොත් දෝෂයක් පෙන්වීම.
- නිෂ්පාදනයක් සඳහා ඇණවුම් කරන ප්රමාණය (Quantity) 1 සිට 100 දක්වා පමණක් විය යුතු බවට පරීක්ෂා කිරීම.
- උපන් වර්ෂය (Year of Birth) 1900 සිට වර්තමාන වර්ෂය දක්වා පරාසයක තිබිය යුතු බවට පරීක්ෂා කිරීම.
